Το τέλος των μετρητών

Υπάρχουν αρκετοί λόγοι για να αντιπαθούμε τα χρήματα με την μορφή που έχουν.

Τα χαρτονομίσματα και τα κέρματα δεν είναι πρακτικά.

Επιπλέον είναι βαριά, και πάνω απ όλα, είναι και βρόμικα.

Και επίσης, δεν αφήνουν πίσω τους κάποιο αυτόματο ίχνος, ή έστω μια καταγραφή, ότι πραγματοποιήθηκε  μια συγκεκριμένη συναλλαγή.

Στην Αμερική, παρά την ισχυρή παρουσία του PayPal, και άλλων παρόμοιων υπηρεσιών, που δείχνουν να σηματοδοτούν την αρχή του τέλους των μετρητών, τα χαρτονομίσματα και τα κέρματα συνεχίζουν να αντιπροσωπεύουν το 7% της συνολικής οικονομίας.

Στην Σουηδία όμως, που κατατάχθηκε πρώτη παγκοσμίως στο φετινό Global Information Technology Report, του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, τα μετρητά σπανίζουν. Και όσο περνάει ο καιρός, θα σπανίζουν ακόμη πιο πολύ.

Αν και η Σουηδία ήταν η πρώτη χώρα της Ευρώπης που εισήγαγε τα τραπεζογραμμάτια το 1661, σήμερα έχει προχωρήσει περισσότερο από κάθε άλλο κράτος του κόσμου, στην προσπάθεια κατάργησής τους.

Στις περισσότερες σουηδικές πόλεις, τα λεωφορεία δεν δέχονται μετρητά. Τα εισιτήρια είναι είτε προπληρωμένα, είτε αγοράζονται μέσω μηνύματος SMS στο κινητό.

Ένας μικρός αριθμός (που συνεχώς αυξάνεται) επιχειρήσεων, δέχεται μόνο πιστωτικές κάρτες, και κάποια τραπεζικά υποκαταστήματα που κερδίζουν από τις ηλεκτρονικές συναλλαγές, σταμάτησαν να διαχειρίζονται μετρητά.

Ακόμη και θρησκευτικοί ναοί άρχισαν να αποφεύγουν τα μετρητά. Στην εκκλησία Carl Gustaf στο Karlshamn της Νότιας Σουηδίας, ο πάστορας Johan Tyrberg, εγκατέστησε ηλεκτρονικό μηχάνημα, ώστε οι πιστοί να προσφέρουν τον οβολό τους ψηφιακά!

Πάντως, δεν πρόκειται για το τέλος των μετρητών, ούτε στη Σουηδία, ούτε πουθενά αλλού. Όπως είπε πέρσι ο αντιπρόεδρος της σουηδικής κεντρικής τράπεζας Lars Nyberg, «τα μετρητά θα επιζήσουν, όπως ο κροκόδειλος, αν και σιγά σιγά χάνουν τον βιότοπό τους».

Πρόκειται όμως για την αρχή του τέλους τους. Αυτά που βλέπουμε στη Σουηδία σήμερα, είναι μια ένδειξη του τι πρόκειται να ισχύσει στο μέλλον παντού. Τα μετρητά θα γίνουν όλο και πιο σπάνια.

Μια τέτοιου τύπου νέα κοινωνία, θα έχει να αντιμετωπίσει καινούργια προβλήματα, όπως αυτό της ηλεκτρονικής ασφάλειας, και της ιδιωτικότητας.

Ο Oscar Swartz,  ιδρυτής του σουηδικού παροχέα διαδικτυακής πρόσβασης Banhof, λέει πως ότι  και να γίνει, θα πρέπει να συνεχίσουμε να μπορούμε να στέλνουμε, ή να προσφέρουμε χρήματα σε διάφορες οργανώσεις, χωρίς αυτά να ανιχνεύονται κάθε φορά.

Ένας κόσμος όμως χωρίς μετρητά, μπορεί επίσης να οδηγήσει και σε αρκετές κοινωνικές βελτιώσεις.

Τα στατιστικά στοιχεία της σουηδικής εγκληματικότητας δείχνουν πως υπάρχει σχέση μεταξύ εγκλήματος, και μετρητών.

Ο αριθμός των ληστειών τραπεζών στη χώρα, έπεσε από τις 110 το 2008, στις 16 το 2011. Πρόκειται για τον μικρότερο αριθμό ληστειών, από τότε που διατηρούνται αρχεία. Μάλιστα, σύμφωνα με την Ένωση Τραπεζών, το ίδιο μειώθηκαν και οι ληστείες στις τραπεζικές χρηματαποστολές.

Τα οφέλη λοιπόν είναι πολλά. Για παράδειγμα, η Σουηδία δεν αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα με τις μίζες, όπως αντιμετωπίζουν άλλες χώρες με κουλτούρα μετρητών. Αν οι πολίτες χρησιμοποιούν περισσότερο τις κάρτες, τότε δεν θα υπάρχει μεγάλη σκιώδης οικονομία.

Παράλληλα, θα αποθαρρύνονται  οι πορτοφολάδες, και οι κλέφτες. Από τη στιγμή που μια κάρτα μπορεί άμεσα να ακυρωθεί, μια ληστεία στο δρόμο δεν θα έχει πια νόημα…

theatlantic.com