Πως ψύχεται το νερό εν καιρώ θέρους

Πως ψύχεται το νερό εν καιρώ θέρους

Για αυτό το σκοπό άριστα είναι τα μικρά πορώδη πήλινα υδροδοχεία τα λεγόμενα Αιγινήτικα δια των πόρων των οποίων εξιδρούμενο λίγο λίγο το νερό εξατμίζεται βραδέως και επειδή κάθε εξάτμιση αφαιρεί θερμότητα από του υγρού, βαθμηδόν κρυώνει.

Ιδού πως γίνεται κανείς να αντικαταστήσει ένα τέτοιο πορώδες δοχείο:

Γεμίζεται μία φιάλη με νερό, την τοποθετείτε εντός βαθέως πινακίου, στο οποίο θέτετε επίσης νερό. Περιτυλίσσετε καλώς ολόκληρη τη φιάλη με οθόνη (πανί) βρεγμένη, της οποίας τα χείλη πίπτουσην εντός του πινακίου. Εκθέτεται το πινάκιο εκείνο με τη φιάλη σε πλήρη ήλιο, αρχίζει μεγάλη εξάτμισης και το νερό της οθόνης επειδή διηνεκώς ανανεούται εκ του εν τω πινακίω, το νερό μέσα στη φιάλη θα ψυχθεί τόσο ταχύτερο όσο θερμότερος είναι ο ήλιος.

Ψυκτικά μίγματα για να παγώνει το νερό

Η χημεία μας υπέδειξε πολλά μίγματα τα οποία τα οποία παράγουν έντονο ψύχος και άτινα χρησιμοποιούνται προς μετατροπή του νερού σε πάγο.

8 μέρη θεϊκού νατρίου και 5μ. υδροχλωρικού οξέος παράγουν ψύχος 17 βαθμών υπό το 0.

2 μέρη τριμμένου πάγου ή χιονιού και 1 μ. άλατος θαλασσινού φέρνουν ψύχος 18 βαθμών υπό το 0.

3 μέρη θεϊκού νάτρου και 2 μέρη νιτρικού οξέος αραιωμένου με νερό παράγουν ψύχος 19 βαθμών υπό το 0.

6 μέρη θεϊκού νάτρου, 7μ. νιτρικής αμμωνίας και 4 μ. νιτρικού οξέος αραιωμένου φέρνουν ψύχος 26 βαθών υπό το 0.

9 μέρη φωσφορικού νάτρου και 4μ. νιτρικού οξέος και 4μ. νιτρικού οξέος αραιωμένου προκαλούν ψύχος 29 βαθμών υπό το 0.

Τίθεται το προς πήξη νερό εντός δοχείου εκ πορσελάνης, το οποίο τοποθετείτε πάλι εντός άλλου δοχείου μεγαλύτερου. Στο δεύτερο τίθενται τα ψυκτικά μίγματα.

Πως το θολωμένο νερό γίνεται διαυγές

Και το θολότερο νερό δύναται να γίνει διαυγές ως κρύσταλλος, εάν αναμιχθεί εντός αυτού λίγη στυπτηρία (στύψις) λειοτριβημένη λεπτότατα και κατά αναλογία περίπου 4 δραμ. σε ένα κάδο. Εντός ενός λεπτού το χώμα και όλες οι ακαθαρσίες, όσες βρίσκονται διαλυμένες στο νερό συμπήγνυνται και κατακρημνίζονται στον πυθμένα, αφήνοντας το νερό εντελώς διαυγές.

Πηγή: Βιβλιοθήκη της γυναικός-Έτος Α’ Βιβλίον 9ον-Πως διατηρούνται τα τρόφιμα-Εν Αθήναις-189;